Lodowe piekło–front wschodni 1941-1945
Czym był front wschodni?
Ostatni wykład Twórców dotyczyły II wojny światowej, a odkładnie zmagań dwóch wielkich totalitaryzmów: nazizmu i komunizmu. Te zbrodnicze systemy stanęły naprzeciwko siebie w roku 1941, kiedy to Hitler zdecydował się zerwać ze swoim dotychczasowym sojusznikiem. 22 czerwca ruszyła wielka ofensywa, która miała zaskoczyć sowiety i zmusić Stalina do szybkiego podpisania aktu kapitulacji. Uczniowie poznali założenia planu „Barbarossa” i dowiedzieli się o pierwszych sukcesach armii niemieckiej. Praktycznie do grudnia 1941 roku Wermacht jest nie do zatrzymania. Kolejne zgrupowania Armii Czerwonej są zamykane „w kotłach” – czyli okrążane i niszczone przez wojska niemieckie.
Dopiero zima i rozpaczliwa rosyjska obrona zatrzymuje Niemców na przedpolach Moskwy. W tym samym czasie oblężony zostaje Leningrad, w którym to rozgrywa się dramat ludności cywilnej, która cierpi w skutek braku żywności, chorób i ciągłego ostrzału. Twórcy zastanawiali się nad tym, jak duży wpływ na przebieg tej kampanii miała słynna rosyjska zima. Czego zabrakło armii niemieckiej i czemu, pomimo lekcji historii, jaką można wyciągnąć z wojny 1812 roku, dowództwo Wermachtu nie przygotowało się odpowiednio do tej walki? A może było wręcz przeciwnie? Może to nie śnieg i niska temperatura pokrzyżowały plany Hitlera, a błoto i przestrzeń, które była nie do pokonania dla niemieckiej logistyki?
Następnie skupiliśmy się na kolejnych latach. W 1942 najważniejszym wydarzeniem było niepowodzenie Niemców pod Stalingradem, które zakończyło się w lutym kolejnego roku wzięciem do niewoli ogromnej niemieckiej armii. Nazistom nie udało się opanować Kaukazu i złóż ropy, co spowodowało, że Rosjanie mogli przejść do ofensywy. Zwycięstwem Armii Czerwonej zakończyła się bitwa na łuku kurskim, która była największą bitwą pancerną w historii świata – rok 1943 był przełomowym rokiem dla przebiegu II wojny światowej. Od tamtej pory Niemcy są w nieustannym odwrocie i już niedługo nad Berlinem ma zawisnąć czerwony sztandar. Twórcy poznali także straszną historię zbrodni niemieckich w Rosji i działalności Einsatzgruppen, które dopuszczały się straszliwych rzeczy. Uczniowie mogli oglądać i testować historyczne rekwizyty i wierne repliki uzbrojenia, umundurowania i wyposażenia żołnierzy z tamtego czasu.
Historię zmagań na bezkresnych i mroźnych nizinach rosyjskich opowiadał nam mgr Marcin Rychły – historyk, rekonstruktor, kolekcjoner uzbrojenia i wyposażenia z okresu II wojny światowej. Autor artykułów dla czasopism popularnonaukowych.
